Luật Bình Dương

CÂU HỎI:

Thưa luật sư. Tôi có vài câu hỏi thắc mắc về quyền nuôi con ngoài giá thú hiện không biết phải giải quyết ra sao. Mong luật sư tư vấn giúp tôi. Tôi năm nay 28 tuổi. Hiện đã ly thân với chồng cũ được 1 năm và có 1 con chung 3tuổi rưỡi cháu hiện sống với bố và ông bà nội.

Hiện giờ tôi đang mang thai được 8 tháng với người đàn ông khác, chỉ mang thai chứ không sống chung, tôi có thai và thương con nên tôi quyết định giữ lại đứa bé vì nghĩ mình đang sống 1 mình, tôi đã nghĩ đơn giản là sinh con và nuôi con làm 1 người mẹ đơn thân nên tôi không quan tâm về gia đình lẫn hoàn cảnh của cha đứa bé. Tới giờ được 8 tháng rồi tôi vẫn chỉ biết đến tên của cha đứa bé, còn ngoài ra tôi không biết gì hết kể cả nhà cửa ở đâu. Và tôi muốn đứa bé sẽ mang họ mẹ. Hôm nay cha đứa bé đến nói là sẽ dành quyền nuôi con khi tôi sinh nó ra. Tôi đang rất hoang mang không biết tôi phải làm gì để giữ được con của tôi vì gia đình cha đứa bé là gia đình có tiền. Còn tôi thì không có nhiều. Từ lúc mang thai người đàn ông đó chưa lo lắng được gì cho mẹ con tôi cả , thậm chí 1 vài lần còn mang tài sản của tôi đi cắm và tôi phải bỏ tiền ra để lấy về. Tôi đã bỏ hết tất cả để con chào đời nên tôi không thể để họ cướp con tôi đi được. Khi có đứa bé tôi lại bị mất công việc, hiện tôi đang sống với mẹ đẻ chờ sinh con song tôi mới đi làm lại, hiện giờ tài chính của tôi không có và rất khó khăn mà cha đứa bé không giúp được gì, đợi tôi sinh xong rồi nói sẽ mang con tôi đi vì họ có điều kiện để con tôi sống tốt và đầy đủ. Mong luật sư tư vấn giúp tôi. Phải làm những gì , chuẩn bị những gì để nếu có phải ra toà tôi cần phải chứng minh như thế nào? Và tôi sợ khi tôi đang ở cữ cha đứa bé đến cướp con tôi đi thì họ có phạm luật không? Tôi rất lo sợ điều đó vì tôi ko biết nhà cha đứa bé ở đâu cả. Xin luật sư trả lời giúp tôi. 

 

Trả lời: 

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến công Luatbinhduong.net, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

 

Thứ nhất, về tranh chấp quyền nuôi con:

Khoản 7 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình 2014 giải thích: “Chung sống như vợ chồng là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau như là vợ chồng”. Tuy nhiên, việc xác định có coi là “ chung sống như vợ chồng” hay không còn tùy thuộc vào ý chí của mỗi người. Ở đây, bạn cho rằng không sống chung như vợ chồng nhưng có thể Tòa sẽ có nhận định khác tùy thuộc vào tình hình thực tế.

Tuy nhiên, Khoản 1 Điều 88 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định về việc xác định cha, mẹ như sau: “Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng. Con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân. Con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận là con chung của vợ chồng”. Do đó, bạn và chồng bạn chưa ly hôn nên con bạn khi sinh ra có thể xác định là con chung của vợ chồng bạn vì là con sinh ra trong thời kì hôn nhân.

Người đàn ông khác (cha ruột của em bé) có thể giành quyền nuôi con với bạn khi chứng minh được mình là cha thông qua việc khởi kiện yêu cầu Toà án xác nhận quan hệ cha con. Tuy quan hệ giữa bạn và cha ruột đứa bé không được công nhận nhưng khi có tranh chấp về quyền nuôi con thì theo quy định tại Khoản 1 Điều 14 Luật hôn nhân và gia đình 2014 thì: “ quyền và nghĩa vụ đối với con, tài sản, nghĩa vụ hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 Luật này.”

Như vậy, khi có tranh chấp về quyền nuôi con giữa bạn và cha ruột em bé thì sẽ được giải quyết tương tự tranh chấp về quyền nuôi con trong trường hợp ly hôn theo Luật hôn nhân và gia đình 2014.

Theo  Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định như sau:
“ 1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con”.

Theo đó, bạn và cha ruột em bé có thể thỏa thuận với nhau về việc nuôi con nhưng nếu hai bên không thể thỏa thuận được thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết. Khi đó, Tòa sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp chăm sóc căn cứ vào quyền lợi trực tiếp của con.

Khi Tòa quyết định thì về nguyên tắc con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Như vậy, con bạn dưới 36 tháng tuổi nên bạn được ưu tiên quyền nuôi bé nhưng bạn phải chứng minh mình đủ điều kiện trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Bạn phải chứng minh về tài chính, về thời gian, điều kiện chăm sóc con…Bạn cũng có thể cung cấp chứng cứ về việc cha ruột của bé không cấp dưỡng, không giúp đỡ bạn trong thời gian bạn mang thai hay không đủ điều kiện nuôi dưỡng bé, không tạo cho con được không khí gia đình có sự gần gũi nâng niu của cả cha và mẹ và tạo cho con một môi trường phát triển tốt để giành lợi thế cho mình. Cũng nói thêm rằng yếu tố về điều kiện kinh tế chỉ là một phần và không có tầm chi phối lớn đến việc quyết định ai có quyền nuôi con nên việc bạn tạm thời không có việc làm cũng không quá ảnh hưởng đến quyền nuôi con của bạn.

Khi đó, Tòa sẽ dựa trên tình hình thực tế và lợi ích của con để quyết định giao con cho ai trực tiếp nuôi dưỡng. Người không trực tiếp nuôi con vẫn có quyền chăm sóc, thăm nom con và có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con tới khi con đủ 18 tuổi.

 

Thứ hai, về việc cha bé đến bắt bé về nuôi:

Về việc bạn lo lắng trong thời gian bạn ở cữ cha ruột bé đến bắt bé đi thì nếu trong thời gian đó, cha em bé chưa thể chứng minh mình là cha em bé hay chưa làm thủ tục xác nhận quan hệ cha con thì cha bé hoàn toàn chưa có quyền giành quyền nuôi con với bạn. Khi đó, nếu cha bé bắt bé đi thì có thể phạm tội chiếm đoạt trẻ em theo Bộ luật hình sự: “ người nào mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em dưới bất kì hình thức nào, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười năm”

Theo hướng dẫn tại Khoản 3 Điều 4 Thông tư liên tịch số 01/2013/TTLT/TANDTC- VKSNDTC- BCA- BTP xác định hành vi chiếm đoạt trẻ em là: “Chiếm đoạt trẻ em” là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, bắt trộm, lừa đảo, lợi dụng tình trạng khó khăn, sự lệ thuộc của cha mẹ hoặc của người nuôi dưỡng trẻ em nhằm chiếm giữ đứa trẻ hoặc giao cho người khác chiếm giữ đứa trẻ đó.”

Tóm lại: cha ruột bé có quyền giành quyền nuôi bé với bạn khi cha ruột bé chứng minh được mình là cha của bé. Khi đó, Tòa sẽ quyết định ai là người trực tiếp nuôi bé dựa trên những điều kiện tốt nhất cho bé. Do bé dưới 36 tháng tuổi nên sẽ bạn sẽ được lợi thế trong việc giành quyền nuôi con. Đồng thời bạn cần chuẩn bị các chứng cứ chứng minh cha bé không có đủ điều kiện nuôi con và các chứng cứ chứng minh bạn đủ điều kiện nuôi dưỡng bé. Còn về việc nếu cha bé đến bắt bé khi chưa xác định được quan hệ cha con thì có thể bị xử lý hình sự về tội chiếm đoạt trẻ em theo quy định Bộ luật hình sự.

 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luatbinhduong.net về vấn đề bạn vừa yêu cầu. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email: lbd@luatbinhduong.net hoặc gọi điện tới số điện thoại (0274) 6270 270 để được tư vấn hỗ trợ nhanh nhất.

Trân trọng